Chúng ta sẽ đề cập một chủ đề nhạy cảm và kiêng kỵ mà chúng ta không bao giờ dám nhắc đến, bởi “điều này không được phép”. Với tư cách bác sĩ, tôi không kiêng kỵ bất cứ điều gì khi sức khỏe có thể bị ảnh hưởng. Điều tôi muốn nói đến ở đây chính là việc chùi mông đít sau đại tiện. Chủ đề này có thể khiến bạn thấy chướng, song cũng rất hữu ích nếu nắm thêm một số kiến thức.

Có nên dùng giấy hay không? 

Không phải tất cả mọi người trên thế giới đều dùng giấy để lau sau đại tiện. Ở nhiều nước, người ta dùng vòi xịt bên cạnh bồn cầu, hoặc có nước người ta lại dùng chậu rửa với hệ thống phun nước. Ngoài vấn đề sinh thái, giải pháp nào là tốt nhất về mặt vệ sinh? 

Hãy thử để một ít phân lên cánh tay mình. Sau đó dùng giấy vệ sinh chùi đi. Không dùng nước hay xà phòng. Khi chùi xong, hãy đưa tay đến gần ngửi. Tay bạn có mùi thật kinh khủng và nếu dùng kính hiển vi soi kỹ tay mình hơn, bạn sẽ thấy cả một đội quân vi trùng trên đó. Bạn sẽ nhận thấy việc làm này không hề vệ sinh, nhất là khi bạn phải để như vậy cả ngày.

Vùng da cận hậu môn hay âm hộ phụ nữ rất nhạy cảm. Nó mỏng như lớp da dưới vùng mắt hay trên môi. Hơn nữa, nó lại tiếp nối với một số niêm mạc rất mỏng và dễ bị tổn thương : đó là phần bên trong hậu môn, trực tràng, cũng như âm đạo. 

Điều này rất dễ suy luận : nếu bạn chùi vùng da nhạy cảm nhiều lần bằng khăn giấy, da bạn sẽ bị mẩn đỏ và rát. Dùng giấy chùi sau khi đại tiện, hoặc sau khi tiểu tiện nếu bạn là nữ, cũng dẫn đến hiện tượng tương tự.

Cần nhấn mạnh rằng số lần đại tiện ở mọi người có sự chênh lệch rất lớn. Thường là từ ba lần một ngày tới ba lần một tuần. Do với, với đa số, không có bất cứ lý do nào phải lo lắng cả. 

Dùng giấy không thể chùi sạch phân ở kẽ mông. Sự chà xát lặp lại nhiều lần như vậy tạo nên những vết nứt siêu nhỏ trên vùng da nhạy cảm, từ đó tạo cho vi khuẩn và vi rút lối xâm nhập vào bên trong cơ thể. Nguy cơ : bạn có thể bị hăm kẽ mông. Đây là một dạng viêm da với biểu hiện là những nốt mẫn đỏ ít nhiều có thể nhìn thấy, đôi khi hiện tượng này khiến bạn bị ngứa, có cảm giác bỏng rát nhẹ hoặc khó chịu. Những vết thương hở do việc chà xát lặp đi lạp lại trở thành điểm thu hút vi sinh vật như tụ cầu khuẩn, khuẩn coli, liên cầu khuẩn hoặc nấm, bao gồm cả nấm Candida. Trong suốt một ngày dài, việc đổ mồ hôi ở kẽ mông tạo thành vùng ẩm ướt thích hợp cho sự phát triển của vi khuẩn. Quần áo không thông thoáng còn khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Các mầm bệnh nhờ thế có đủ điều kiện cần thiết để sinh trưởng và phát triển : độ ẩm, hơi nóng và thời gian. Quần áo lót và quần áo bó sát cũng như thời tiết mùa hè chỉ làm tăng thêm nguy cơ. Khu vực viêm nhiễm có thể lan sang và gây bệnh cho vùng lân cận, đặc biệt âm đạo hay đường tiết niệu, một số trường hợp viêm nhiễm vùng hậu môn có thể là nguyên nhân dẫn tới nguy cơ nứt hậu môn. Phụ nữ, vì sử dụng giấy vệ sinh thường xuyên hơn nam giới sau khi tiểu tiện, nên có nguy cơ bị viêm nhiễm nhiều hơn. 

Nếu không còn sự lựa chọn nào khác, tôi khuyên các chị em nên dùng băng vệ sinh hằng ngày hơn là dùng giấy vệ sinh để chùi, đặc biệt hãy luôn chùi mông theo hướng từ trước ra sau nhằm tránh vi khuẩn tiếp cận âm đạo. 

Một vùng kẽ mông hoàn hảo

Ngoài các nguy cơ viêm nhiễm tại chỗ và lan sang vùng lân cận, chúng ta cũng cần nói đến mùi khó chịu do lượng lớn vi trùng tồn tại ở vùng kẽ mông gây ra. Điều này có thể tạo thành rào cản khi quan hệ tình dục, bởi có một mối liên hệ rất chặt chẽ giữa tình dục và khứu giác. Mùi hương là yếu tố kích thích tình dục song cũng có thể trở thành yếu tố kìm hãm trong một số trường hợp, như khi có mùi từ vùng hậu môn. Một vết hăm dù rất nhỏ cũng trở thành môi trường không mấy hấp dẫn cho việc quan hệ tình dục. Tôi muốn nhấn mạnh thêm với phái nữ rằng nếu sau khi tắm rửa kỹ càng mà bạn vẫn nghi ngờ vùng âm đạo của mình còn mùi khó chịu, thì bạn nên kiểm tra lại. Sau khi rửa tay sạch sẽ, hãy đưa một ngón tay vào vùng âm đạo rồi ngửi. Nếu nhận thấy mùi khó chịu, hãy rửa tay sạch sẽ rồi đến gặp bác sĩ điều trị. Đôi khi mùi từ vùng âm đạo cho chúng ta biết mình đã chớm mắc các bệnh viêm nhiễm, như mùi tanh có thể báo hiệu hiện tượng nấm âm đạo. Xử lý viêm âm đạo là một việc quan trọng, bởi càng để lâu, tình trạng viêm nhiễm sẽ càng khiến niêm mạc âm đạo yếu đi và trở nên dễ tổn thương hơn. Tôi xin nhắc lại là không nên dùng xà phòng hay dung dịch sát khuẩn để rửa bên trong âm đạo nếu không được bác sĩ kê đơn. Việc này làm mất cân bằng hệ vi sinh vật và khiến chúng ta gặp tác dụng ngược, tạo ra một môi trường khiến ta dễ mắc các bệnh viêm nhiễm hơn.

Xin nhắc lại một câu chuyện, thuộc lĩnh vực khác : tại Pháp, năm 1972, 36 trẻ sơ sinh đã tử vong sau khi sử dụng bột tan của hãng Morhange. Loại bột này chứa quá nhiều hexachlorophene, một chất diệt khuẩn mạnh. Hình ảnh gắn liền với loại bột này, màu trắng và có tính trơ, khiến nó được xem như sản phẩm đem tới sự sạch sẽ và không hề gây kích ứng. Thực tế, điều này cho thấy chúng ta không nên tin vào vẻ ngoài một sản phẩm để đánh giá sự an toàn của nó. Chúng ta cần để cơ thế phòng vệ tự nhiên của cơ thể làm nhiệm vụ bằng cách giữ gìn chúng tốt nhất có thể. Tôn trọng nguồn tài nguyên sẵn có trên cơ thể và bảo vệ chúng, đó chính là việc xác định hệ sinh thái cá thể và xác định quá trình phát triển bền vững của chúng ta. 

Nếu bạn tình của bạn hoặc chính bạn, khi nhìn qua gương, thấy những vùng mẩn đỏ tại nếp gấp kẽ mông, hãy đến bác sĩ kiểm tra để được hướng dẫn dùng thuốc phù hợp, bởi nếu chỉ dùng nước và xà phòng thì không đủ hiệu quả để loại bỏ những nốt mẩn đỏ đó. 

Trên thực tế, làm thế nào để luôn có một vùng kẽ mông thơm tho, sạch sẽ không chê vào đâu được, đồng thời lại tránh không bị nhiễm khuẩn từ các bộ phận xung quanh? 

Lý tưởng nhất là sử dụng nước và xà phòng để vệ sinh, hoặc tối thiểu là nước. Chính vì vậy, ở nhiều quốc gia, những chiếc vòi xịt nhỏ đã được lắp cạnh bồn cầu, tựa như hoặc như chiếc vòi sen nhỏ tắm táp vệ sinh vùng hậu môn. Ở Nhật, bồn cầu thường được lắp một thiết bị phun nước ấm về phía hậu môn sau đó sấy khô bằng quạt sấy trong lúc bạn ngôi trên bệ toilet. Quả thật việc lau khô kẽ mông sau khi rửa rất quan trọng bởi vi trùng rất thích độ ẩm. 

Ở một vài quốc gia, người ta vẫn sử dụng chậu rửa, chuyên dùng cho việc vệ sinh vùng kẽ mông chứ không phải bộ phận sinh dục. Ở Mỹ, người ta dùng từ bathroom để chỉ nhà vệ sinh, từ này có nghĩ là “nhà tắm”. Tôi quan sát thấy trong nhà tắm gia đình thường có một chiếc bồn cầu, điều này giúp chúng ta có thể dễ dàng rửa ráy sau khi đi vệ sinh.

Khi không có nước ở gần, chúng ta vẫn có một vài giải pháp khác. Nếu chỉ có giấy, tuyệt đối không được dùng giấy miết mạnh để chùi mông mà phải thật nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương vùng da mỏng manh và nhạy cảm này. Một giải pháp khác là dùng khăn lau của trẻ sơ sinh được đóng thành các gói nhỏ, đảm bảo luôn khô ráo. Chúng giúp việc vệ sinh nhẹ nhàng hơn đồng thời bảo vệ làn da nhạy cảm vùng kẽ mông. Loại khăn này rất hữu ích khi chúng ta không ở nhà. Lý tưởng nhất là tạo thói quen đại tiện vào buổi sáng trước khi ra khỏi nhà hoặc buổi tối sau khi đã trở về. Thói quen này giúp chúng ta có điều kiện rửa ráy được ngay, đảm bảo sạch sẽ hoàn toàn. 

Phát hiện gây sửng sốt

Một nhóm các nhà khoa học người Mỹ đã có một phát hiện đáng ngạc nhiên liên quan đến việc vệ sinh âm đạo. Họ đã thiết lập được mối liên hệ giữa ung thư buồng trứng và thói quen thường xuyên thụt rửa âm đạo. Theo đó, nguy cơ mắc ung thư buồng trứng tăng lên gấp đôi ở những người có thói quen vệ sinh này. Việc thụt rửa hủy hoại các chất tiết ra tự nhiên để bảo vệ trong âm đạo, làm tăng hiện tượng nhiễm khuẩn. Mà nhiễm khuẩn lại là nguyên nhân gây viêm nhiễm và làm tăng nguy cơ ung thư. Ngoài ra, một số thành phần hóa học trong dung dịch thụt rửa cũng có thể làm thay đổi cân bằng hoóc môn của bộ máy sinh dục, dẫn đến tăng nguy cơ ung thư bộ phận sinh dục. Những rủi ro kiểu này đã được ghi nhận khi sử dụng bột tan phụ khoa, vốn sẽ trộn lẫn với chất nhầy âm đạo.